Pulsoksymetr – urządzenie elektroniczne służące do nieinwazyjnego pomiaru saturacji krwi ( inaczej ilości tlenu we krwi ).
Zasada działania
Działa na zasadzie pomiaru pochłaniania przez czerwone krwinki w naczyniach włosowatych promieniowania o dwóch różnych długościach fali – czerwonego i podczerwonego. Na podstawie pomiaru oblicza się stopień nasycenia hemoglobiny tlenem (SpO2) Pulsoksymetr mierzy też tętno.
Zastosowanie
Czujnik pulsoksymetru zakłada się zazwyczaj na palec u ręki. Niektóre rodzaje zakłada się na palec u nogi, płatek ucha, a u noworodków na stopę lub nadgarstek. W zależności od potrzeb używa się czujników jednorazowych oraz wielokrotnego użycia.
Prawidłowy poziom saturacji tlenem wynosi od 95 do 99%. Alarm ostrzegający przed niedotlenieniem powinien być ustawiony na poziom 94%. Pulsyksometry są kalibrowane do pracy na podstawie badań na ochotnikach dla saturacji w zakresie od 80% do 100%, a wartości mniejsze są jedynie ekstrapolowane. Dokładność pomiaru jest mniejsza w przypadku podwyższonych poziomów karboksyhemoglobiny, methemoglobiny lub bilirubiny, a błąd pomiaru jest większy przy niższych wartościach saturacji (do 5%). Błękit metylenowy również obniża poziom mierzonej saturacji, podobnie jak ciemne lakiery do paznokci.
Jeszcze niedawno pulsoksymetry były stosowane jedynie w szpitalach. Teraz są często wykorzystywane w gabinetach lekarskich, przychodniach pulmonologicznych, w medycynie sportowej oraz w domu u pacjenta (głównie u chorych objętych DLT - Domowym Leczeniem Tlenem).
Dla kogo i kiedy ?
-przy kontroli tlenoterapii, u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami oddychania, szczególnie w przypadkach jeśli chory korzysta z
koncentratora tlenu
-w zaawansowanych chorobach układu oddechowego szczególnie w jednostkach chorobowych np. POChP, w zaostrzeniach astmy czy innych schorzeniach dróg oddechowych
-w nagłych przypadkach, kiedy podejrzewamy, iż u pacjenta występuje niedotlenienie organizmu: wypadki, poparzenia, zatrucia, wstrząs krwotoczny, amputacja kończyny, duży ubytek krwi, atak astmy, wstrząs anafilaktyczny
-monitorowaniu chorych z anemią
-w medycynie sportowej w badaniach wydolnościowych u sportowców
-na oddziałach noworodkowych, szczególnie przy monitorowaniu wcześniaków i noworodków z niską masą urodzeniową
-podczas zabiegów operacyjnych przeprowadzanych, w znieczuleniu ogólnym oraz w okresie pooperacyjnym
-u pacjentów w śpiączce klinicznej
-w wybranych jednostkach chorobowych takich jak choroba wysokościowa oraz kesonowa
-do rozpoznania niewydolności oddechowej, wówczas kiedy u chorego nie występują specyficzne objawy kliniczne
